Aan belangstelling had het Spanjaardgemaal niet te klagen tijdens Open Monumentendag. Veel bezoekers namen een kijkje in het gebouw dat voor het eerst van binnen te bekijken was. Zo stapten ook Herman Prigge en Hennie Oude Munnink van hun fiets. Beide heren hadden gewerkt bij de textielfabriek Spanjaard. Sterker nog, het tweetal zorgde voor het onderhoud aan de pomp. Dat bracht Oude Munnink ertoe om drie strikbeitels aan Peter Welles, de beschermheer van het gemaal, te overhandigen. ‘’Met deze beitels werkte ik onder meer aan deze pomp’’, zo vertelde hij. Ook als er ergens een lek in de buizen ontstond, moest Hennie er naar toe om het te repareren. ‘’We gebruikten daarbij onder meer touw om de verschillende delen weer goed en waterdicht aan elkaar te krijgen.’’ Dat werk deden de mannen tot 1972, het jaar waarin de fabriek haar poorten sloot. . Welles was diep onder de indruk en glunderde van trots dat hij deze authentieke gereedschappen cadeau kreeg.
De St. Vrienden van het Spanjaardgemaal wil het watermachientje graag weer in oude staat terug brengen. Het wachten is op groen licht van Leader waar Europese subsidie is aangevraagd. ‘’Als alles meezit dan kunnen we in november beginnen met de restauratie’’, licht Welles toe. De omgeving krijgt een opknapbeurt evenals het gebouw, dat tevens zal worden voorzien van een nieuwe pomp. ‘’Het zou prachtig zijn wanneer de Deurningerbeek weer aangesloten werd op de vijver achter het gemaal. Dat was vroeger ook zo. Het water uit die beek was destijds veel schoner dan het water uit de Bornse beek. Onze wens is om een watertappunt aan te leggen. Passanten kunnen dan het gezuiverde water uit het gemaal drinken!’’
Vroeger pompte het gemaal het water uit de beek door een buizenstelsel naar het kleigat aan de Deldensestraat, bij de Veldovenweg. Daar bleef het een paar maanden en vervolgens werd het naar de textielfabriek Spanjaard aan de Parallelweg gepompt. ‘’Wanneer er geverfd werd op de fabriek, kon men in heel Borne zien welke kleur er gebruikt werd als het afvalwater geloosd werd!’’ A.H.
(Bron: Bornse Courant 15-09-2020)